Śmiałe eksperymenty z materią muzyczną i pełne emocji zwroty ku tradycji – nadchodzące Oddźwięki po raz pierwszy transmitowane na żywo w internecie, będą okazją do przyjrzenia się różnorodnej muzyce XX i XXI wieku.

Sinfonia Varsovia pod batutą Bassema Akiki wykona utwory Krzysztofa Pendereckiego, Eugeniusza Knapika, Bogusława Schaeffera, Marty Ptaszyńskiej, Barbary Buczek, i samego dyrygenta.

Trudno wyobrazić sobie muzykę współczesną bez Krzysztofa Pendereckiego. Wybitny kompozytor stale zadziwiał słuchaczy – najpierw  awangardowymi sposobami traktowania brzmienia, następnie dążeniem do piękna i harmonii. Jego dorobek od lat stanowi ważny punkt odniesienia. Koncert 28 listopada będzie okazją, by spojrzeć na dzieła Mistrza w szerszym kontekście, na tle utworów innych kompozytorów współczesnych, czy to przedstawicieli tych samych szkół, nurtów muzycznych, czy wręcz przeciwnie – sytuujących się na przeciwległym biegunie artystycznym. Ze względu na pandemiczne obostrzenia wydarzenie będzie transmitowane na żywo w internecie na kanale YouTube Sinfonii Varsovii i fanpage’u orkiestry na Facebooku.

Koncert rozpocznie 3-minutowa Entrata Pendereckiego, pochodząca z lat 90. fanfara na instrumenty dęte i kotły. W tym krótkim utworze zawarte są zalążki idei, które kompozytor rozwijał w kolejnych, wielkich dziełach – dążenie do przejrzystej formy przy zachowaniu wyrafinowanych środków muzycznej ekspresji. W muzyczny dialog z Entratą wejdzie utwór Analogies na 4 waltornie, 4 trąbki, 4 puzony, 4 perkusje Bogusława Schaeffera, wszechstronnego artysty, kompozytora, dramaturga, muzykologa i grafika, „ojca nowej muzyki polskiej”. Obaj twórcy pochodzili z Krakowa i przez długi czas byli związani z tamtejszą akademią, nawet lekcje kompozycji pobierali u tego samego profesora – Artura Malawskiego. Jednak w odróżnieniu od Pendereckiego, Schaeffer do końca życia pozostał zwolennikiem awangardy, przekładając nieustanne poszukiwanie nowości nad harmonię, piękno i emocje. Takie są też Analogies – wymagające, eksperymentujące z brzmieniem rogów, trąbek, puzonów i perkusji.

Niekwestionowanym wydarzeniem listopadowych Oddźwięków będzie przywrócenie do muzycznego obiegu Dikolon Barbary Buczek (Buczkówny), wybitnej, lecz zapomnianej uczennicy Schaeffera. Dotąd utwór prawdopodobnie wykonano tylko raz, w latach 80. Na przekór stanowi wojennemu i ciężkiej chorobie, kompozytorka stworzyła żywiołowy i mieniący się kolorami świat dźwięków z wyszczególnionymi solowymi fragmentami wybranych instrumentów. Na tle twórców drugiej połowy XX wieku Buczek stanowi osobne zjawisko – nie sposób dopatrzyć się u kompozytorki wpływów czy inspiracji określonymi prądami w muzyce, jak sonoryzm czy neoromantyzm, z których obficie czerpali jej ówcześni koledzy po fachu.

Z tego samego okresu pochodzą dwie kolejne pozycje listopadowego programu, napisane z myślą o Polskiej Orkiestrze Kameralnej, poprzednicze Sinfonii Varsovii, i Jerzym Maksymiuku. Pierwsza z nich to La novella d’inverno (Winter’s Tale) Marty Ptaszyńskiej. Inspiracją dla jej powstania było malarstwo surrealistów – artystka za pomocą dźwięków odmalowuje barwne krajobrazy. W utworze znajdują się cytaty z Czterech pór roku Vivaldiego, umieszczone w nowym kontekście nabierają nieoczywistych znaczeń. Druga to Wyspy Eugeniusza Knapika, przedstawiciela „pokolenia stalowolskiego” – kompozytorów debiutujących na festiwali Młodzi Muzycy Młodemu Miastu w Stalowej Woli. Artysta od początku stanowczo przeciwstawia się awangardzie, pisze utwory tonalne, eksponuje emocje, melodie i konsonanse. Wyspy są próbą uchwycenia pejzażu dźwiękowego morza, zapisem chwili, kiedy na horyzoncie pojawia się i znika ląd otoczony wodą. Na koncercie zabrzmi także enigmatyczne Huis Clos Bassema Akiki, który tego wieczoru wystąpi w podwójnej roli, jako dyrygent i kompozytor. Utwór powstał w tym roku podczas wiosennego lockdownu na zamówienie Sinfonii Varsovii. Artysta podejmuje w nim wątki psychologiczno-filozoficzne, sięga do dramatu Przy drzwiach zamkniętych Jean-Paula Sartre’a, by pokazać siłę oddziaływania muzyki.

Przed koncertem odbędzie się rozmowa z artystami, którą poprowadzi Jacek Hawryluk. Początek spotkania o godzinie 19.

Kolejny koncert z cyklu Oddźwięki odbędzie się 4 grudnia o g. 20:00. Wydarzenie także będzie transmitowane w internecie na kanale YouTube i fanpage’u Sinfonii Varsovii. Grudniowe spotkanie będzie pretekstem do spojrzenia wstecz, na pierwszą połowę XX wieku. Zabrzmią kompozycje Krzysztofa Pendereckiego, Ludomira Różyckiego, Eugeniusza Morawskiego i Żanety Rydzewskiej.

Więcej informacji na stronie www.sinfoniavarsovia.org.